Parwowiroza jest znana również jako psi tyfus. Wywołuje ją wirus CPV-2 (canine parvovirus type 2), przy czym zwykle nosicielami są dorosłe psy, przechodzące parwowirozę bezobjawowo. Wirusy przenoszone są w ślinie, kale, moczu oraz wymiocinach zakażonego psa, mogą jednak również być przenoszone przez koty. W tym ostatnim przypadku zarażenie następuje przez bezpośredni kontakt szczeniaka z nosicielem.

Największe zagrożenie parwowiroza stanowi dla szczeniąt przed ukończeniem 6. miesiąca życia, wśród których panuje bardzo wysoka śmiertelność w przypadku zapadnięcia na tę chorobę. Rozwój parwowirozy jest względnie długi – pierwsze objawy pojawiają się w okresie od 1 do 2 tygodni od momentu zakażenia i są to zwykle:

• wymioty,
• biegunka,
• odwodnienie organizmu,
• obfite, rzadkie, wodniste biegunki o charakterystycznej woni,
• silnie zmniejszony apetyt i niechęć do picia,
• wysoka gorączka lub nienaturalnie niska temperatura ciała.

Parwowiroza u psa może także objawiać się zasinieniem błon śluzowych i poważnymi trudnościami z oddychaniem (duszenie się psa). W takim przypadku jest to parwowiroza sercowa, rzadko występująca, ale znacznie groźniejsza dla życia zwierzęcia – zwykle kończy się śmiercią czworonoga.

Jeśli chodzi o szczepienie, parwowiroza wymaga podania dawek szczepionki w co najmniej trzech powtórzeniach co 2–4 tygodnie, a następnie niezbędne są dawki przypominające.

Szczegółowy kalendarz szczepień na parwowirozę jest następujący:

• pierwsza dawka: 6.–8. tydzień życia psa,
• druga dawka: 9.–1.1 tydzień życia,
• trzecia dawka: 12.–15. tydzień życia psa,
• dawka przypominająca: po 1. roku od daty trzeciej dawki,
• kolejne dawki: co 3 lata.

Nosówka to kolejna niezwykle groźna dla życia psa choroba zakaźna, na które mogą zapaść zwierzęta w każdym wieku. Wywołuje ją wirus nosówki psów (CDV – canine distemper virus), należący do tej samej rodziny co wirus odry. Przenoszenie wirusa CDV następuje zarówno drogą kropelkową, jak i poprzez bezpośredni kontakt z nosicielem, stąd zaraźliwość jest w przypadku wirusa nosówki bardzo wysoka.

Nosówka u psa jest najbardziej niebezpieczna dla szczeniaków między 3. a 6. miesiącem życia – w tej grupie wiekowej odnotowuje się największą śmiertelność. Pierwsze objawy zakażenia wirusem nosówki mogą wystąpić już po 3 dniach od kontaktu z nosicielem, przy czym z uwagi na istnienie licznych odmian nosówki mogą one być bardzo zróżnicowane zależnie od postaci choroby. Do najczęstszych symptomów nosówki zalicza się:

• wymioty,
• biegunkę,
• zapalenie spojówek,
• wysoką gorączkę,
• kaszel,
• zapalenie oskrzeli,
• osowiałość i apatię,
• brak apetytu,
• wypływ wydzieliny z nosa i oczu (początkowo wodnistej, później ropnej),
• trudności z oddychaniem.

W przypadku braku szczepienia leczenie nosówki zazwyczaj jest jedynie objawowe, a śmiertelność bardzo wysoka (około 80%). Z tego względu jedynym skutecznym sposobem zabezpieczenia Twojego psa przed tą chorobą jest szczepienie na nosówkę – koszt pojedynczej dawki jest naprawdę niewielki (szerzej na temat cen szczepionek piszemy w dalszej części artykułu), dlatego nie warto się wahać, tym bardziej że leczenie nosówki jest bardzo trudne i znacznie droższe od szczepionki.

Kalendarz szczepień na nosówkę jest w zasadzie identyczny jak w przypadku parwowirozy i wygląda następująco:

• pierwsza dawka: 6.–8. tydzień życia psa,
• druga dawka: 9.–11. tydzień życia,
• trzecia dawka: 12.–15. tydzień życia psa,
• dawka przypominająca: po 1. roku od daty trzeciej dawki,
• kolejne dawki: co 3 lata.

Wścieklizna jest niezwykle groźną chorobą wirusową, którą mogą się zarazić również ludzie. Według danych WHO każdego roku na wściekliznę umiera na świecie ponad 50 000 osób w różnym wieku, choć w dużej części są to osoby młode. Wściekliznę wywołuje wirus RABV (rabies virus), występujący w wielu biotypach. Wirus RABV przenosi się drogą kontaktu bezpośredniego – zazwyczaj na skutek pokąsania przez chore zwierzę, ale również przez kontakt z jego śliną. W niektórych przypadkach możliwe jest także zarażenie się wścieklizną drogą kropelkową i pyłową.

Okres inkubacji wścieklizny jest bardzo długi i wynosi od około 1 do 3 miesięcy, przy czym notowano przypadki o znacznie większej rozpiętości czasowej: od 10 dni do ponad 1 roku od zakażenia. Nieleczona wścieklizna praktycznie zawsze kończy się śmiercią chorego psa lub człowieka, a skuteczny lek na wściekliznę nadal nie został opracowany. W leczeniu zakażonych ludzi wykorzystuje się szczepionkę i surowicę, a jeśli chodzi o chore na wściekliznę psy i inne zwierzęta, w Polsce obowiązuje całkowity zakaz ich leczenia.

Główne objawy wścieklizny u psa to:

• drażliwość,
• zmniejszony apetyt,
• bóle głowy,
• wodowstręt,
• światłowstręt,
• napady szału,
• ślinotok i piana wokół pyska,
• brak strachu przed człowiekiem (ważny objaw rozpoznawczy w przypadku dzikich zwierząt),
• zmiana trybu życia na nocny,
• brak reakcji na ból,
• konwulsje.

Szczepionka na wściekliznę to jedyna szczepionka, która jest obowiązkowa: ustawa o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt nakłada obowiązek zaszczepienia przeciwko wściekliźnie każdego psa, który ukończył 3. miesiąc życia – w terminie maksymalnie 30 dni od tej daty. Kolejne dawki są wymagane, aby utrzymać przeciwciała na poziomie wystarczającym do zapewnienia Twojemu psu skutecznej ochrony przed chorobą.

Kalendarz szczepień przeciwko wściekliźnie jest następujący:

• Pierwsza dawka: w okresie do 30 dni od ukończenia przez psa 3. miesiąca życia
• Kolejne dawki: regularnie co 12 miesięcy od daty pierwszej dawki.

Co istotne, zaleca się, by pierwsza szczepionka przeciwko wściekliźnie była podawana psu jako samodzielne szczepienie (nie w szczepionkach skojarzonych).

Choroba Rubartha jest również znana jako wirusowe zakaźne zapalenie wątroby psów. Wywołuje ją adenowirus CAV-1 (canine adenovirus 1), przenoszący się drogą kropelkową lub pokarmową. Okres inkubacji choroby Rubartha jest bardzo zróżnicowany – czasami są to godziny (tzw. postać nadostra), a w innych przypadkach objawy pojawiają się dopiero po 5–7 dniach od zakażenia.

Najbardziej narażone są młode psy i szczenięta – u nich choroba Rubartha ma zwykle bardzo ciężki przebieg. Do najczęstszych objawów zakażenia wirusem CAV-1 należą:

• wysoka gorączka,
• biegunka,
• kaszel,
• zapalenie gardła,
• wybroczyny,
• powiększone węzły chłonne.

Choroba Rubartha może przyjąć także postać oczną – w tym przypadku charakterystycznym objawem jest obrzęknięta rogówka, która przyjmuje błękitny kolor.

Terminarz szczepień dla choroby Rubartha jest analogiczny jak w przypadku parwowirozy i nosówki:

• pierwsza dawka: 6.–8. tydzień życia psa,
• druga dawka: 9.–11. tydzień życia,
• trzecia dawka: 12.–15. tydzień życia psa,
• dawka przypominająca: po 1. roku od daty trzeciej dawki,
• kolejne dawki: co 3 lata.

Borelioza jest chorobą zakaźną, wywoływaną przez bakterie z rodziny krętków, a przenosi się poprzez ukąszenie przez zarażonego kleszcza. Same bakterie przenoszone są w ciągu 24–48 godzin od ukąszenia, ale pierwsze objawy mogą wystąpić znacznie później – nawet kilka miesięcy po kontakcie z zakażonym kleszczem. Powszechnie występujące objawy boreliozy to:

• gorączka,
• rumień wokół ukąszenia,
• ból stawów,
• zmniejszone łaknienie,
• apatia,
• biegunka,
• wymioty.

Nieleczona borelioza bardzo często prowadzi do poważnego uszkodzenia narządów wewnętrznych, a czasami nawet do śmierci psa. Leczenie jest możliwe, jest jednak długotrwałe i niezwykle kosztowne, dlatego zdecydowanie lepszym pomysłem jest zaszczepienie psa.

Kalendarz szczepień przeciwko boreliozie jest następujący:

• pierwsza dawka: od 12. tygodnia życia psa,
• druga dawka: 2–4 tygodnie po pierwszej dawce,
• dawka przypominająca: co 1 rok.

Kaszel kenelowy, czyli zapalenie górnych dróg oddechowych, to jedna z najczęstszych chorób zakaźnych, na jakie zapadają psy niezależnie od wieku czy rasy. Chorobę tę wywołują różne bakterie i wirusy, choć najczęściej są za nią odpowiedzialne bakterie Bordetella bronchiseptica. Drobnoustroje przenoszone są drogą kropelkową lub oddechową, a okres inkubacji waha się od 2 do 14 dni. Jest to jedna z najbardziej zakaźnych chorób psów, której główne objawy to:

• ostre napady kaszlu,
• krztuszenie się,
• wodnisty wyciek z nosa (w ostrych przypadkach choroby),
• wymioty.

Zwykle kaszel kenelowy nie jest groźny dla życia psa, jednak w niektórych przypadkach może się on przerodzić w znacznie poważniejsze dla zwierzęcia zapalenie płuc. Leczenie jest możliwe, choć w ostrych przypadkach wymaga zastosowania terapii antybiotykowej.

Kalendarz szczepień na kaszel kenelowy jest bardzo krótki:

• pierwsza dawka: od 3. tygodnia życia psa,
• dawka przypominająca: co 1 rok, zaczynając od daty pierwszej dawki.

Leptospiroza to silnie zakaźna choroba wywoływana przez bakterie Leptospira. Przenoszą się one przez bezpośredni kontakt z zainfekowanym zwierzęciem bądź drogą pokarmową. Najbardziej narażone na leptospirozę są psy myśliwskie bądź inne psy, które mają kontakt ze skażoną wodą stojącą (kałuże, tereny podmokłe itp.). Okres inkubacji leptospirozy jest względnie krótki – pierwsze objawy pojawiają się już około 7 dni od infekcji. Najczęściej występujące symptomy leptospirozy to:

• gorączka,
• wymioty,
• odwodnienie,
• apatia,
• wielomocz,
• zmiana koloru moczu na brunatny lub ciemnożółty.

Najciężej leptospirozę przechodzą młode psy, natomiast u starszych nie jest ona aż tak ostra. Nieleczona leptospiroza zawsze prowadzi jednak do śmierci psa. Leczenie jest możliwe i wymaga antybiotykoterapii oraz stosowania leków podtrzymujących działanie uszkodzonych organów wewnętrznych – zwłaszcza wątroby i nerek. Co ważne,

rodzaje drobnoustrojów wywołujących leptospirozę u psów mogą również stanowić zagrożenie dla zdrowia człowieka.

Kalendarz szczepień na leptospirozę jest następujący:

• pierwsza dawka: od 8.–9. tygodnia życia psa,
• druga dawka: 2–4 tygodnie po pierwszej dawce,
• dawka przypominająca: co 1 rok.