Dla każdego świadomego i doświadczonego opiekuna psa jest sprawą oczywistą, że zachowania agresywne może przejawiać dosłownie każdy pies, niezależnie od rasy. Nawet z pozoru niegroźne malutkie "kanapowce" mogą stać się nieobliczalne, jeśli zostaną wystarczająco silnie sprowokowane lub poczują się bardzo zagrożone. To naturalny mechanizm obronny, nakazujący zwierzęciu bronić się przed zagrożeniem. Niektóre rasy psów są jednak bardziej podatne na określone bodźce i negatywne wpływy otoczenia (zarówno innych zwierząt, jak i ludzi) – chodzi o te rasy psów, w których w trakcie hodowli podtrzymywano i rozwijano konkretne cechy fizyczne i psychiczne, w efekcie czego w określonych sytuacjach mogą stanowić zagrożenie zarówno dla innych, jak i dla siebie. Każda rasa psów groźnych wymaga odpowiedniego podejścia podczas szkolenia oraz właściwego traktowania i doświadczonego opiekuna.
Niebezpieczne rasy psów – lista psów agresywnych według polskiego prawa
Za rasy psów niebezpieczne uznaje się obecnie w Polsce te, które zostały wskazane w obowiązujących przepisach prawa (Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt, Dz.U. z 2022 r. poz. 572 i Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 kwietnia 2003 roku w sprawie wykazu ras psów uznawanych za agresywne, Dz.U. z 2003 r. nr 77, poz. 687). Jako agresywne i groźne rasy psów uznaje się w Polsce ustawowo przedstawicieli następujących ras:
- owczarek kaukaski – duże, silne psy, których pierwotnym przeznaczeniem było pilnowanie stad owiec i ochrona ich przed drapieżnikami oraz złodziejami. Posiadają niezwykle silnie rozwinięty instynkt terytorialny oraz niezależny charakter, ponadto z natury są nieufne wobec obcych. Wymagają doświadczonego, konsekwentnego opiekuna i odpowiedniej socjalizacji.
- dog argentyński – rasa pierwotnie wyhodowana w Argentynie do łowów na grubego zwierza i drapieżniki (np. pumy). Szybki, silny, pojętny, towarzyski i bardzo przywiązany do właściciela, posiada rozwinięty instynkt terytorialny. Wymaga odpowiedniego prowadzenia, dużej aktywności i wczesnej socjalizacji.
- buldog amerykański – silny, dość masywny pies o ogromnej niezależności, wykazujący dużą niechęć do innych zwierząt. Uparty i niesubordynowany z natury, może sprawiać duże problemy w wychowaniu mniej doświadczonym właścicielom. Zalecane jest konsekwentne szkolenie metodami pozytywnymi i możliwie jak najwcześniejsza socjalizacja.
- tosa inu – rasa stworzona w Japonii do walk psów, które w tym kraju są legalne. Pies o silnej, muskularnej budowie, cechujący się ogromną odwagą i uporem, z natury bardzo towarzyski, choć niezależny. Wymaga doświadczonego właściciela i konsekwentnego, łagodnego szkolenia oraz wczesnej socjalizacji.
- moskiewski stróżujący – dość młoda rasa pochodząca z Rosji, o dużej sile, pewności siebie i niezależnym charakterze. Pies aktywny, zwinny, cechuje się wrodzoną niechęcią do innych zwierząt i obcych ludzi, ale odpowiednie prowadzenie przez doświadczonego, konsekwentnego opiekuna pozwala stłumić te instynkty w znacznym stopniu.
- akbash dog – duży, bardzo silny pies, pierwotnie wyhodowany jako pies pasterski. Rasa o imponującej sylwetce, cechująca się duża odwagą, niezależnością, z niezwykle rozwiniętym instynktem terytorialnym. Psy tej rasy są szybkie i zwinne pomimo swej wielkości, a silnie sprowokowane mogą być nieobliczalne, dlatego wymagają odpowiedzialnego, konsekwentnego szkolenia oraz doświadczonego, stanowczego i spokojnego opiekuna.
- anatolian karabash – stara turecka rasa wyhodowana pierwotnie jako pies pasterski. Cechuje się ogromną lojalnością wobec właściciela, inteligencją, niezależnością oraz uporem. Psy tej rasy są z natury nieufne wobec obcych i wymagają konsekwentnego szkolenia pozytywnymi metodami.
- rottweiler – bardzo stara rasa, wykorzystywana pierwotnie jako psy stróżujące oraz do ciągnięcia zaprzęgów z towarami. Pies dość duży, silny, wytrzymały oraz zwinny, o dużej inteligencji i silnym instynkcie terytorialnym. Cechuje się dużą samodzielnością, uporem, przejawia skłonność do dominacji, dlatego wymaga odpowiedzialnego, zrównoważonego opiekuna, wczesnej socjalizacji i konsekwentnego szkolenia.
- amerykański pit bull terrier – stara rasa, pierwotnie przeznaczona do walk psów. Silny, waleczny, odporny na ból, charakteryzuje się wesołym usposobieniem i przywiązaniem do właściciela. Pomimo wrodzonej niechęci do innych zwierząt (zwłaszcza psów) przy odpowiednim prowadzeniu i wczesnej, intensywnej socjalizacji przestaje być agresywny.
- pies z Majorki (Perro de Presa Mallorquin) – rasa pierwotnie przeznaczona do walk z bykami i innymi psami. Pies wierny i oddany właścicielowi, ale wymaga konsekwentnego prowadzenia i jak najwcześniejszej socjalizacji, stąd jest to rasa wyłącznie dla doświadczonych opiekunów.
- pies kanaryjski (Perro de Presa Canario) – rasa średniej wielkości, zrównoważona i pewna siebie. Charakteryzuje się wysoką inteligencją, dużym uporem oraz silnie rozwiniętym instynktem terytorialnym. Psy tej rasy bardzo przywiązują się do swoich właścicieli, ale ze względu na upór wymagają stanowczego, konsekwentnego, odpowiedzialnego szkolenia i socjalizacji na możliwie wczesnym etapie.
Agresywne rasy psów – jak uzyskać zezwolenie na posiadanie?
Zgodnie z zapisami ustawy o ochronie zwierząt każda osoba starająca się o zezwolenie na utrzymywanie psa rasy uznanej ustawowo za agresywną musi uzyskać zezwolenie wydane przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwego ze względu na planowane miejsce prowadzenia hodowli lub utrzymywania psa. Przyszły właściciel psa rasy uznanej za niebezpieczną musi wypełnić i złożyć taki wniosek osobiście, konieczne jest także uiszczenie opłaty skarbowej we wskazanej wysokości.
Co bardzo ważne, we wniosku konieczne jest podanie pochodzenia psa, a także jego płci i daty urodzenia. Należy również w szczegółach opisać warunki, w jakich pies będzie przetrzymywany oraz środki, jakie wnioskodawca podejmie, by zapewnić zwierzęciu odpowiedni dobrostan.
Jakie dodatkowe obowiązki ma opiekun rasy psów agresywnych?
Dodatkowe warunki, jakie każdy właściciel psa rasy uznanej ustawowo za niebezpieczną, nie są określane przepisami prawa krajowego, a jedynie w regulacjach lokalnych. Ponieważ jednak te przepisy są różne w poszczególnych gminach i miastach, Twoim obowiązkiem jako właściciela psa potencjalnie niebezpiecznego jest zapoznanie się z wymaganiami, jakie nakładają na Ciebie samorządowe władze lokalne w Twoim miejscu zamieszkania. Zazwyczaj dodatkowe obowiązki obejmują wyprowadzanie psa na spacer w kagańcu i na smyczy oraz inne regulacje o charakterze porządkowym. Pamiętaj również, że nieprzestrzeganie tych przepisów może skutkować nie tylko bardzo dotkliwymi karami finansowymi (mandaty), ale również cofnięciem zezwolenia na utrzymywanie psa rasy niebezpiecznej.
Ubezpieczenie psa to dobry pomysł nie tylko dla właścicieli psów uznawanych za niebezpieczne.
Rasy groźnych psów – typy agresji
Agresja u psa nigdy nie bierze się znikąd i zawsze ma jakąś konkretną przyczynę (jedną lub więcej). Wyjątkiem od tej zasady są jedynie problemy natury neurologicznej, dlatego jeśli Twój pies jest zdrowy i odpowiednio prowadzony oraz szkolony, nie powinien mieć napadów agresji.
Do najczęstszych powodów agresywnych zachowań należą przede wszystkim błędy w szkoleniu i opiece, jak choćby nieodpowiednia socjalizacja zwierzęcia, wykorzystywanie przemocy i kar fizycznych w szkoleniu, wywoływanie u psa poczucia zagrożenia i niepewności czy trzymanie go w nieodpowiednich, trudnych lub niehumanitarnych warunkach.
Musisz także jasno zdawać sobie sprawę z tego, że termin "agresja" jest dalece nieprecyzyjny, ponieważ wyróżniamy wiele różnych typów agresji. W przypadku psów można przede wszystkim wyróżnić dwa podstawowe rodzaje agresji – agresję defensywną oraz agresję ofensywną. Te główne typy zachowań agresywnych można podzielić na szereg podtypów:
Agresja defensywna:
- agresja z rozdrażnienia i bólu
- agresja ze strachu (lękowa)
- agresja terytorialna
- agresja macierzyńska
Agresja ofensywna:
- konkurencja o zasoby
- agresja hierarchizująca
- agresja z frustracji
- agresja dystansująca
- agresja przemieszczona
- agresja łowcza
- agresja instrumentalna (wtórna)
Znajomość typów agresji i mechanizmów, jakie leżą u jej podstaw, stanowi fundament udanego szkolenia i prowadzenia psa.
Czy tylko rasy niebezpieczne mogą stanowić zagrożenie?
Poza uwarunkowaniami genetycznymi ogromną rolę w potencjalnie agresywnych zachowaniach psa odgrywa to, w jaki sposób zwierzę było szkolone. Prawda jest bowiem taka, że każda rasa może stać się niebezpieczna, jeśli trafi w ręce nieodpowiedzialnego opiekuna. To od człowieka w największym stopniu zależy, jak będzie się zachowywać wychowywany przez niego pies. Z tego właśnie względu posiadanie psa jest ogromną odpowiedzialnością i trudnym zadaniem, któremu nie każdy potrafi sprostać. Jeśli więc nie masz całkowitej pewności, że będziesz w stanie wychować psa w taki sposób, by nie stanowił zagrożenia dla innych zwierząt oraz ludzi, nie podejmuj się opieki nad czworonogiem. Ostatecznie bowiem najgroźniejszym psem na świecie jest ten, który znalazł się w nieodpowiednich rękach.
Większość właścicieli psów nie zdaje sobie sprawy, że za przeważającą liczbę zgłoszonych przypadków pogryzienia przez psa są odpowiedzialne psy ras mieszanych (tzw. mieszańce). Dopiero na dalszych miejscach w tym zestawieniu znajdują się psy rasowe – i są to odpowiednio: owczarki niemieckie oraz jamniki, czyli rasy uznawane za przyjazne. Jak widać, obawa przed rasami psów uznawanych ustawowo za niebezpieczne wydaje się być irracjonalna i pozbawiona solidnych podstaw.
Sprawdź, dlaczego warto wykupić ubezpieczenie OC dla Twojego psa.